နည္းဗ်ဴဟာ ၉။ လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ႀကိဳတင္စီစဥ္ပါ


နားေထာင္တဲ႔ အတတ္ပညာ

လူေတြကို ေမးခြန္းမ်ား ေမးေစပါ

ဒီနည္းဗ်ဴဟာ ကဒ္ေလးကို ဆြဲခ်ရယူပါ (pdf 744kb)

Oneworld image of person using mobile phone
ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ကာကြယ္ေဆး၊ ကမၻာတခု ယူေက/ပညာေရး

လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ႀကိဳတင္စီစဥ္ပါ

  • လူေတြကို ပံ႔ပုိးလုိတဲ႔ အခ်က္အလက္မ်ားကို ရယူဖို႔ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ေရေသာက္ျမစ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အင္ဖုိနက္ရဲ႕ ဘက္ဂ်က္ေျခရာခံမႈ စည္းရုံးလႈံ႔ေဆာ္ေရးကို ေဒသခံ လူမႈဖြံ႔ၿဖဳိး တုိးတက္ေရးအဖြဲ႕မ်ားအျပင္ ၀က္ဆုိဒ္ကို လာလည္သူမ်ား ထပ္မံ ေပါင္းစပ္ထားတဲ႔ ေဒတာ (သုိ႔) မက္ေဆ႔ခ်္ ေပးပုိ႔ ေမးျမန္းသူမ်ားရဲ႕ ေဒတာ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ အင္ဖုိနက္က Crowd-sourcing ကို သတင္း အခ်က္အလက္သစ္မ်ား ဖန္တီးဖုိ႔ ေဒတာ စုေဆာင္းျခင္းအျပင္ ရွိၿပီး ေဒတာမ်ားကို အတည္ျပဳရာမွာလည္း သုံးႏုိင္တယ္။
  • ေရြးခ်ယ္တဲဲ့ စာသား မက္ေဆ႔ခ်္ ပလက္ေဖာင္းအတြက္ စိတ္ႀကိဳက္ျပင္ဆင္ဖုိ႔ လုိလိမ္႔မယ္။ သုံးစြဲသူေတြရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္မ်ားကို တုံ႔ျပန္ႏုိင္တဲ႔ ပလက္ေဖာင္း တခုရဖုိ႔ နည္းပညာဆုိင္ရာ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ဖုိ႔လုိတယ္။ အခ်ိဳ႕ ပလက္ေဖာင္းမ်ားဟာ လက္တေလာ ျဖစ္ပြားေနတဲ႔ တူညီေသာ သတင္းစကား တခုကို လူေတြဆီ လက္ဆင္႔ကမ္းရာမွာ အသုံး၀င္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ ပလက္ေဖာင္းမ်ားကေတာ႔ မတူညီေသာ လူေတြဆီက လာတဲ့ ေမးခြန္းမ်ားအတြက္ တမူကြဲျပားတဲ႔ အေျဖမ်ားေပးရာမွာ ပုိအသုံးက်ပါတယ္။
  • စာသား မက္ေဆ႔ခ်္မ်ား၊ ေဒတာမ်ား (သုိ႔) လက္ကုိင္ဖုန္းမ်ားအတြက္ အသံလႊင္႔ရန္ တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္ေရး ကုမၸဏီမ်ားနဲ႔ ညွိႏႈိင္းဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒီအတြက္ ပုိက္ဆံနဲ႔ အခ်ိန္ပို ကုန္ႏုိင္ၿပီး အလုပ္လည္း ရႈပ္ႏုိင္ပါတယ္။ တုိင္းျပည္တြင္းက လူမ်ားကို မည္ကဲ႔သုိ႔ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေၾကာင္း ေမးျမန္းႏုိင္ၿပီး အစုိးမဟုတ္တဲ႔ အဖြဲ႔မ်ားအတြက္ အစုလုိက္ (သုိ႔) ေလွ်ာ႔ေစ်းမ်ား ေပးႏုိင္တဲ႔ ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးသူမ်ားကို ေလ႔လာပါ။
  • အခ်ိဳ႕ အခ်က္အလက္ေတြကို လက္ကုိင္ဖုန္းက စာသား မက္ေဆ႔ခ်္ေတြနဲ႔ ပုိ႔တာထက္ ၀က္ဆုိဒ္ေတြေပၚမွာ (သုိ႔) ပုိရွည္တဲ႔ မက္ေဆ႔ခ်္ေတြ အေနနဲ႔ Freedom Fone လုိ အသံ ၀န္ေဆာင္မႈေတြကတဆင္႔ မွ်ေ၀တာ ပုိေကာင္းပါတယ္။ စည္းရုံးလႈ႔႔ံေဆာ္ေရး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ႔ ဒီနည္း သုံးခုလုံးကို ေပါင္းစပ္ သုံးၾကပါတယ္။
  • လူေတြ ေမးတဲ႔ ေမးခြန္းမ်ားကို ေျခရာေကာက္ၿပီး အေရးႀကီးတဲ႔ အခ်က္အလက္ ရရွိႏုိင္တယ္။ ဘယ္လုိ သတင္းအခ်က္အလက္ အမ်ိဳးအစားမ်ိဳးက အမ်ားဆုံး ေတာင္းဆုိ ခံရၿပီး ဘယ္လုိ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ (သုိ႔) ဘယ္လုိ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးေပၚ အေျခခံၿပီး ဘယ္လုိမ်ိဳး ေမးခြန္းေတြ အေမးခံရတယ္ ဆုိတာမ်ိဳး သိႏုိင္ပါတယ္။ လက္ကုိင္ဖုန္း နံပါတ္မ်ား (သုိ႔) စာသား မက္ေဆ႔ခ်္မ်ား ပုိ႔ၿပီး လုပ္ထားတဲ႔ စစ္တမ္းမ်ား သုံးၿပီး ဘယ္နယ္ေျမက အမ်ားဆုံး ပါ၀င္ပူးေပါင္းတယ္ ဆုိတာ ေျခရာေကာက္ႏုိင္ပါတယ္။

ကုိယ္တုိင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ေမးျမန္းခ်က္

  • လူေတြအေနနဲ႔ လက္လွမ္းမီႏုိင္ေစဖို႔ ေဒတာမ်ားကို ဘယ္လုိ စုေဆာင္းမလဲ။ ဘယ္လုိ အရင္းအျမစ္ေတြ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ႏုိင္စရာ ေကာင္းမလဲ။
  • လူေတြရဲ႕ ေဒတာေတြကို စည္းရုံးလႈံ႔ေဆာ္ေရးထဲ ထည္႔ဖုိ႔ ခြင္႔ျပဳမလား။
  • သတင္း အခ်က္အလက္ ေမးျမန္းခ်က္မ်ား စုေဆာင္း ထုတ္လႊင္႔ဖုိ႔ အသင္႔ သုံးႏုိင္တဲ႔ Tool တခု ရွိသလား (သုိ႔) ကုိယ္ပုိင္ Tool တခု ဖန္တီးဖို႔ လုိမလား။
  • ပါ၀င္ပံ႔ပုိးမႈကို အဆုံးစြန္ထိ ခ်ဲ႕ထြင္ဖုိ႔ မီဒီယာ/ထုိးေဖာက္မႈက ဘာလဲ။
  • ကိစၥကို လူေတြပုိအာရုံစုိက္ဖုိ႔ ခ်ိတ္ဆက္ အားေပးႏုိင္တဲ႔ အခ်ိန္ကုိက္ ျဖစ္ရပ္ရွိသလား။
  • လုိအပ္တဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြ ျဖည္႔စြက္ၿပီး လူေတြဆီ အေရာက္ပုိ႔ဖုိ႔ လုိခ်င္တဲ႔ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ႏုိင္ၿပီး လူေတြဆီ တုိက္ရုိက္ စကားေျပာႏုိင္တဲ႔ ပစ္မွတ္တခု (လူတဦး သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႔အစည္းတခု) ရွိသလား။
  • ေၾကးနန္း ဆက္သြယ္ေရး ကြန္ယက္မ်ားေပၚကေန ထိခုိက္မခံတဲ႔ အေရးႀကီး အခ်က္အလက္မ်ား စုေဆာင္းျခင္းနဲ႔ ထုတ္လႊင္႔ျခင္းမ်ား စည္းရုံးလႈံ႔ေဆာ္ေရးမွာ ပါ၀င္လာႏုိင္ပါတယ္။ ဘယ္လုိ လုံၿခဳံေရးနဲ႔ ပုဂိၢဳလ္ေရး လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ား ရွိေနၿပီး ဘယ္လုိ ထုတ္ေဖာ္ႏုိင္မလဲ။

ျပဳလုပ္ႏုိင္တဲ့ အျခားနည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး

  1. ျပည္႔စုံတဲ႔ အျပန္အလွန္ စာသားေပးပုိ႔ျခင္း ၀န္ေဆာင္မႈ တခု မေပးႏုိင္ရင္၊ လူေတြဆီက စာသား မက္ေဆ႔ခ်္မ်ားကို Short Code ဆီ ေပးဖို႔ၿပီး ေမးလာႏုိင္ေခ်ရွိတဲ႔ တင္ႀကိဳေမးခြန္းမ်ား ဖန္တီးထားၿပီး အလုိအေလ်ာက္ တုံ႔ျပန္ ေျဖၾကားခ်က္မ်ား ထားရွိႏုိင္ပါတယ္။
  2. တဲ႔တုိး အေမးနဲ႔အေျဖ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ားနဲ႔ ပရိသတ္ကို မိတ္ဆက္ေပးျခင္းကုိ ဆြဲေဆာင္မႈ အားေကာင္းေစဖုိ႔ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေဖ်ာ္ေျဖေရးနဲ႔ အသိပညာေပးဆန္တဲ့ ပေဟဠိ ပံုစံေတြနဲ႔ တင္ျပႏုိင္ပါတယ္။
  3. အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ေခါင္းစဥ္ တခုအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္ၿပီး စာသား မက္ေဆ႔ခ်္မ်ား (သုိ႔) အသံ မက္ေဆ႔ခ်္မ်ား မွတဆင္႔ အျမင္မ်ားကို စုေဆာင္းပါ။ တုံ႔ျပန္တဲ့ အေနနဲ႔ေရာ သတင္း အခ်က္အလက္ ပုိမုိ ရယူေရးအတြက္ပါ ပရိသတ္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ရန္ အခ်က္အလက္တခု (သုိ႔) အရင္းအျမစ္တခုကို ျပန္ပုိ႔ပါ။
  4. လူေတြဆီက သေဘာတူညီမႈ ရရင္ သူတုိ႔ အဆက္အသြယ္ေတြကို ေနာင္လာမယ္႔ လႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြက္ ထုိသူေတြနဲ႔ ျပန္ခ်ိတ္ဖို႔ သုံးႏုိင္တယ္။
  5. လႈပ္ရွားမႈု (သုိ႔) ဆႏၵျပမႈ တခုမွာ ေထာက္ခံသူေတြက ရဲတပ္ဖဲြ႔လႈပ္ရွားမႈ၊ လုံၿခဳံေရးအတြက္ ကုိယ္တုိင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ႔ အတုိင္းအတာမ်ား၊ တရား၀င္ (သုိ႔) ေဆး၀ါးေထာက္ပ့ံမႈ အေၾကာင္း စတာေတြကို အသိေပးတဲ့ အခ်က္ ေပးစာတုိေတြ လုိခ်င္ရင္ စာသား မက္ေဆ႔ခ်္မ်ား ေပးပုိ႔ေမးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိပါ။